مفهوم قرآنی "احسان" و اصول و کارکردهای تربیتی آن

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه آموزشی قرآن و حدیث، دانشگاه علوم قرآنی شیراز.

2 استادیار، گروه آموزشی علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان.

10.30497/esi.2022.241564.1480

چکیده

هدف پژوهش پیش رو، مطالعه مفهوم قرآنی احسان و بررسی مصادیق و کاربرد‏های آن در قرآن و استخراج اصول و کارکردهای آن برای تعلیم و تربیت امروز می‌باشد. در این نوشتار، ابتدا معنای لغوی و اصطلاحی احسان در کتب لغت مورد بررسی قرار گرفته، سپس با توجه به آیات مربوطه در قرآن، به ذکر معانی و مصداق‏های این واژه در قرآن پرداخته‌ شد. این پژوهش با رویکردی کیفی و با به کارگیری روش گردآوری داده‏های کتابخانه‏ای و روش روش تحلیلی-استنتاجی صورت گرفته است. جامعه پژوهش شامل تمامی آیات قرآنی مرتبط با موضوع پژوهش و سایر اسناد مرتبط در قالب کتاب و مقاله بود و روش نمونه‏گیری از نوع هدفمند بود. یافته‏های پژوهش نشان می‏دهد به دلیل گستره کاربرد مفهوم احسان در قرآن کریم، و تاکید بسیار آموزه‏های قرانی بر این مفهوم ارزشی، می‏توان احسان را به عنوان یکی از مبانی ارزش‏شناختی تربیت قلمداد کرد. نیکی به دیگران، انجام کار به نحو نیکو و کامل را می‏توان به عنوان اصول یا قواعد کلی در نظر گرفت که در فرایند تربیت راهنمای عمل مربیان و متربیان قرار گیرد. کارکردهای تربیتی احسان عبارتند از ارتقاء بعد اجتماعی حیات طیبه، کارکرد متممی آن بر ارزش عدالت، کارکرد تعاملی و دوسویه، کارکرد تعالی‏ یابی، کارکرد عمل‏گرایانه و کارکرد تعلیل‏ گری.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

علوم تربیتی از دیدگاه اسلام

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 19 بهمن 1400

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار